HIMAGSIK KAYUMANGGI

FIRE-STORM FROM THE BOONDOCKS:  On President Duterte’s  Logomachia and Subaltern Realpolitik in the Philippines by E. SAN JUAN, Jr. Emeritus Professor of Ethnic Studies & Comparative Literature; Professorial Lecturer, Polytechnic University of the Philippines “A howiing wilderness” was what General Jacob Smith ordered his troops to make of Samar, Philippines. He was taking revenge for the ambush of fifty-four soldiers by Filipino revolutionaries in September 1901. After the invaders killed most of the island’s inhabitants, three bells from the Balangiga Church were looted as war trophies; two are still displayed at Warren Air Force Base, Cheyenne, Wyoming. Very few Americans know this. Nor would they have any clue about the 1913 massacre of thousands of Muslim women, men and children resisting General Pershing’s systematic destruction of their homes in Mindanao where President Rodrigo Duterte today resides.  Addressing this dire amnesi...

  BONG BONG  BONG —  PARA KANINO — BONG  BONG —TUMUTUGTOG? [Pagmumuni-muni ng isang matandang magulang] ni E. San Juan, Jr. Ewan ko’t nalimutan ko na’ng 50,000 libong mamamayang inaresto simula ideklara ang martial law Ewan ko’t nalimutan ko ang baho’t nakasusukang selda sa Fort Bonifacio Ewan ko ba’t nalimutan ko ang bagsik ni Lt. Arturo Castillo ng Constabulary Anti- Narcotic Unit nang dakpin si Liliosa Hilao, edad 21 anos, noong April 1973 Binugbog ginahasa’t pinatay si Liliosa—Ay, ewan namin, sabi ng militar kina Alice at Josefina Hilao Hindi ko na maalala na inabuso rin ang magkapatid Amaryllis at Josefina  Hindi ko maalala kung si Santiago Arce, Katolikong lider ng magsasaka sa Abra, ay kasangkot sa NPA—iyon ang bintang Hindi ko maalala kung apat na araw siyang tinortyur bago barilin noong 7 Setyembre 1974 Sumigaw at tumiling nakatutulig habang kinukulata ang mukha’t katawan Wala akong gunita sa paghuli...

BENIGNO P. RAMOS, “POETA REVOLUCIONARIO”: Ang Reponsibilidad ng Makata sa Gitna ng Krisis ng Ordeng Kolonyal ni E. SAN JUAN, Jr. Polytechnic University of the Philippines Ang ginawa namin ay aming pagmamanahan…Nagpasiya kaming maghimagsik, bumalikwas at buwagin ang pusod ng kapangyarihan. Sigaw namin: “Kami’y mga Sakdalista….Walang pagbabangong nabibigo. Bawat isa’y hakbang sa tumpak na direksyon.   —-Salud Algabre, isang lider ng rebelyon, 1935 Sino ka’mo?  Benigno Aquino?  Hindi po, Benigno P. Ramos, ang manunulat. Tuwing mababanggit ang pangalan ng makata sa usapang pampanitikan at talastasang pangkasaysayan, laging sumisingit ang bintang o paratang na siya’y naging traydor sa pagkampi sa puwersang Hapon noong Pangalawang Digmaang Pandaigdig. Maselang paratang iyon. Mauungkat na naging kasangkot si Ramos sa KALIBAPI (Kapisanan sa Paglilingkod sa Pilipinas), kung saan ang partidong GANAP na binuo niya ay bumangis sa kasukdulang yugto ng Ikal...